De Europese Toegankelijkheidsakte: wetgeving en handhaving

[Renata] Binnenkort wordt de European Accessibility Act, oftewel de Europese Toegankelijkheidsakte, van kracht. En degene die ons daar meer over gaat vertellen is Eric Velleman.

[APPLAUS]

[Renata] Je mag alvast komen, Eric. Eric, wij kennen elkaar... O ja, wat wil jij?

[Eric] Zo'n klikkertje.

[Renata] O, een klikkertje. Nou, dat gaat Daan voor jou pakken. Eric, wij kennen elkaar al heel lang, van het moment dat ik bij VWS de allereerste toegankelijke website ging maken, en jij vanuit Accessibility.nl de eerste toegankelijkheidstesten deed.

Maar inmiddels is Eric, ik ga het toch zeggen, lector van Inclusive Digital Design and Engineering aan de Hogeschool Arnhem Nijmegen. Ja, ik moet spieken, hoor. Ik kan het echt niet onthouden.

[Eric lacht]

[Renata] In ieder geval, je doet iets met toegankelijkheid. Daar komt het op neer. Jij komt ons alles vertellen over die nieuwe wet.

Die wet die gaat helpen, want die is voor bedrijven. En dat is heel fijn voor overheidsorganisaties, want je hoort vaak: de overheid moet weer het braafste kind van de klas zijn. Maar nu moeten bedrijven ook. Dat is fijn dat we dat kunnen zeggen.

[Eric] Ja, precies.

[Renata] Maar het gaat ook impact hebben voor overheden. Ik hoorde jou tijdens ons voorgesprek iets zeggen over de informatiezuilen in de hal van het gemeentehuis.

En toen werd ik echt bezorgd. En toen hoorde ik ook nog iets over 6 wetten en 7 toezichthouders. Dus kun jij ons vertellen wat er allemaal op ons afkomt?

[Eric] Ja hoor, dat kan. Even kijken. Ja, kijk. De European Accessibility Act. En omdat wij zelf dachten: waar zou dat nou precies over gaan? En hoe is dat nou anders dan bijvoorbeeld de wet digitale overheid?

En hebben we daar als overheden wat aan? Kunnen we van bedrijven iets vragen? Zo ja, wat, dachten we: die gaan we gewoon eens even lezen. En nou dat kan.

Wie heeft hier de European Accessibility Act al eens een keer helemaal gelezen?

[GEROEZEMOES]

[Eric] Nou, heel goed. Heel goed. Er is nog veel werk te doen, zie ik wel. Ja. Zijn jullie het met mij eens dat dat best een heel leesbaar document is? Ja. Zie je? Zegt een jurist hiervoor, ja.

[GELACH]

[Eric] Heel leesbaar document. Dus wij zijn binnen het lectoraat met onderzoekers en met studenten van HBO rechten en afstudeerders van HBO rechten aan de slag gegaan. Wij hebben het doorgelezen en wij dachten: lekker logisch, toch? Heel duidelijk.

Staat precies in waar je aan moet voldoen. Staat precies in wat toegankelijkheid is. Dan staat erin dat dat via een keten werkt. Wij hadden geen enkele vraag meer na het lezen.

Totdat er een bedrijf bij ons kwam met een vraag. En wij dachten: ja, dat hebben we niet gelezen. Bijvoorbeeld dat erin staat dat je brieven toegankelijk moet maken. Dat je in brieven de lettergrootte moet kunnen aanpassen, de regelafstand en de afstand tussen de woorden.

Probeer dat maar eens in een brief. Wij vroegen ons toen wel even af waar dat staat. En dan ga je in detail lezen en dan merk je dat er toch een heleboel dingen wel in staan, maar nog interpretatie nodig hebben.

Dus, we zijn gaan lezen en we zijn tot de volgende conclusie gekomen: het heeft 46 pagina's en 104 overwegingen, 35 artikelen, 6 bijlagen, 3 annexen. Het heeft toegankelijkheidseisen, uitzonderingen en nog extra toelichtingen. En dat in 46 pagina's. En je ziet daar dat mannetje met dat vergrootglas die naar de voorpagina van de Accessibility Act zit te kijken.

Hoe is die tot stand gekomen? Nou, dat was eigenlijk omdat... iedereen wel door had: dit gaat nog niet helemaal goed in Europa. Elke lidstaat is druk bezig om digitale toegankelijkheid voor elkaar te krijgen. Maar iedereen doet dat op een andere manier. Er is fragmentatie.

Dus als jij Microsoft bent, ik noem even een willekeurig bedrijf, dan heb je in Frankrijk met andere regels te maken dan bijvoorbeeld in Duitsland of in Italië. Nou, dat is best verwarrend.

In Spanje hadden ze zelfs enorme boetes als je niet voldeed, zelfs als bedrijf. Dus voor die bedrijven is het wel handig dat in Europa alle lidstaten precies hetzelfde doen. Dus die waren wel enthousiast.

In 2015 heeft de Europese Commissie dat opgepakt, eigenlijk al veel eerder. Die hebben een voorstel gemaakt en je ziet hier in dat kolommetje, als je naar de website gaat van de European Accessibility Act, dan kun je heel mooi, elke discussie, kun je daar volgen.

En dat is soms wel interessant, want er staan in die act zinnen waarvan je je echt afvraagt: waar komen die vandaan? En dan is het leuk om, ja, voor juristen, dat is dan leuk om naar deze website te gaan en dan precies te kijken wie dat heeft voorgesteld.

Ja, en dat zijn dan van die hamerstukken: we worden het toch nooit eens, dus weet je wat, dan zeggen we het wel zo. En zo staat het er dan ook in. Dus hier en daar zou die nog verbetering kunnen hebben. En daarom wordt die in 2030 ook geëvalueerd.

17 april 2019. Toen werd besloten: nou, dit is 'm. 2 maanden later, 27 juni 2019, werd duidelijk dat alle lidstaten hem moesten gaan implementeren. Dat heet dan transpositie. Daar heb je als lidstaat 3 jaar voor. Daar heeft iedereen zich over gebogen vanaf 2019. Dus in 2022 had iedereen dit in zijn wetgeving geïmplementeerd.

O, jullie geloven dat niet, oké. Nou, dan... Nou, ik zal zeggen, in Nederland kwam die in de implementatiewet en die is nog maar kortgeleden door de Tweede Kamer gekomen. Maar als je naar de website gaat van de Europese Commissie, en je gaat... je opent dit vlakje bij de implementaties in de lidstaten.

Dan staat er bij elke lidstaat, ook bij Nederland, keurig dat de implementatiewet is aangenomen op... 17 april 2022. Ja, dus het klopt gewoon. En 3 jaar later moet je dan starten, dus dat is volgend jaar 25 juni 2025.

Om te voorkomen dat wij in Europa allemaal aan hele strenge regels voldoen en vervolgens anderen uit andere gebieden goedkope producten op onze markt mogen smijten en goedkope diensten die allemaal niet voldoen, hebben ze ook aanpassingen gedaan aan de Digital Markets Act en de Digital Services Act.

Met als gevolg eigenlijk dat, zelfs al ben je fabrikant in China, dat je nog steeds, als je in Europa een product wilt verkopen, dat moet laten voldoen aan de Europese regels. Anders mag je het niet verkopen en wat dat inhoudt, zal ik zo meteen even laten zien.

En ook de aanbestedingswetten zijn hierop aangepast. Kortom: je kunt hier als bedrijf met producten en diensten niet meer omheen.

En zo kwam die dan bij de Tweede Kamer der Staten-Generaal. Ja, ik moet nog even iets teruggaan. Van Europa gaat die dan naar een ministerie in een land. In ons land was dat Ministerie van VWS. Die zijn coördinerend toezichthouder, heet dat, denk ik. Coördinerend, nou ja, ministerie. En...

Die hebben precies gekeken: hoe kunnen we dit zo goed mogelijk in de Nederlandse wet zetten? En dat is de implementatiewet geworden. En die is toegestuurd op 14 juni 2023 aan de Tweede Kamer.

En ik denk dat de koning, die daar dan zo'n koninklijke boodschap bij zet, dacht dat wij het echt nodig hadden. Maar die schreef er toch even onder: "En hiermee bevelen wij U een Godes heilige bescherming."

Nou, om te kijken of dat gelukt is, heb ik even de hele discussie over de implementatiewet hier op deze video. En ik hoop dat het geluid het doet en de ondertiteling.

[Voorzitter Tweede Kamer] En het volgende is nummer 36380: De implementatiewet toegankelijkheidsvoorschriften, producten en diensten. Aangezien zich geen sprekers hebben gemeld, stel ik u eigenlijk voor om deze wetsvoorstellen zonder stemming aan te nemen. Aldus besloten.

[GELACH]

[Eric] Nou, zo. Ja, dat was niet eenvoudig, hoor.

[GELACH]

[Eric] Even terug naar Europa, naar de wet zelf, de richtlijn zoals die hier heet. Die heet de richtlijn 2019/882 van het Europees Parlement en de Raad betreffende toegankelijkheidsvoorschriften voor producten en diensten. En er staat een prachtige Nederlandse vertaling online. Ontzettend knap gedaan.

Want wij hebben zelfs hier en daar dachten we: wat bedoelen ze nou? Pakken we de Engelse versie erbij? Maar het was toch... Wij konden geen betere vertaling bedenken. Dus ik weet niet wie dat soort vertalingen maakt, maar complimenten daarvoor.

Even kijken, hoor. Ja, de achtergrond. Waarom is die er überhaupt gekomen? Nou, dat heeft de EU ook keurig uitgelegd. Er zijn in Europa namelijk 80 miljoen mensen met een beperking.

En voordelen van de European Accessibility Act voor deze groep zijn: Ze krijgen toegankelijke producten en diensten. Er is concurrentie, dus is dat positief voor de prijzen. Er zijn minder barrières, bijvoorbeeld in vervoer, onderwijs en open arbeidsmarkt.

Onderwijs kom ik zo nog even op terug. En er is meer vraag naar toegankelijkheidsexpertise.

Een andere achtergrond is de chaos op de interne markt. Ik vertelde net van die bedrijven die in Spanje aan hele andere regels moeten voldoen dan in Frankrijk of in Nederland. Die in elk land iets anders moeten bedenken. Vinden ze niet fijn. Dus daarvoor is EAA ook een groot voordeel, want het is kostenverlagend.

Ze hoeven maar 1 website te maken, 1 product, 1 CE-markering en je kunt in heel Europa terecht. Het is eenvoudiger bij import/export. En er is een grotere markt voor toegankelijke producten en diensten. Tot nu toe kon je met je Nederlandse dienst niet heel makkelijk naar de markten in Spanje of in Frankrijk. Dat is dus niet meer zo. Dat kan net zo gemakkelijk.

Nou, wat valt er dan onder die EAA? Want ik hoor steeds mensen over websites en apps hebben. Maar de EAA hebben ze gewoon even flink uitgepakt. Dit valt er allemaal onder ten aanzien van producten. Dus computers, besturingssystemen, betaal- en zelfbedieningsterminals, smartphones en andere apparatuur, tv-apparatuur met digitale televisiediensten en e-readers.

Ik zie mensen schrijven, maar deze presentatie staat volgens mij ook gewoon bij... online. Ja, daar staat het ook allemaal. Volgens mij zitten daar ook de aantekeningen van mij allemaal bij, die was ik vergeten weg te halen.

Dus dan heb je ook alle links er naartoe en dan... En mijn persoonlijke mening hier en daar. M'n hobby's.

[GELACH]

[Eric] Wat valt er onder EAA ten aanzien van diensten? Nou, telefoondiensten. Dus bijvoorbeeld als jij een sms'je stuurt naar iemand, dan is de vraag: dat sms'je ontvangt hij als tekst. Maar een van de toegankelijkheidsregels in de wet is dat het met minimaal 2 zintuigen toegankelijk moet zijn.

Dus alleen lezen van tekst, dat is niet voldoende. Dus moet ook nog op een andere manier toegankelijk worden. Ja, is best een uitdaging. Audiovisuele mediadiensten, elementen van vervoer, en dan gaat het over bus, trein, scheepvaart, vliegtuig.

Bedenk maar, ik weet niet wat er nog meer voor vervoer is, misschien wel op de fiets. Bankdiensten, e-boeken en e-handelsdiensten, e-commerce zeg maar.

En ook... Want hier stopt het niet. De design en productie van je producten. Daar moet je iets zeggen over de toegankelijkheid. Maar ook de user interface. Om eens een mooie, Nederlandse term te gebruiken. De procedures die jij hebt om je producten of je diensten toegankelijk te houden.

Het beleid in je organisatie ten aanzien van toegankelijkheid. De opleiding van je personeel, daar moet je iets over zeggen. Tools die je gebruikt.

Info en brieven. Als jij een brief stuurt aan iemand, bij een product of een dienst, dan moet je zorgen dat die brief dus ook via minimaal 2 zintuigen toegankelijk is. En wat ik net zei, dat je de lettergrootte kunt aanpassen. Dat geldt dus ook voor gebruiksaanwijzingen.

Als je nu een pakketje verstuurt met een gebruiksaanwijzing erin, zo'n handig pakketje met: Installeer zelf je router in 6 stappen. Want dat is supermakkelijk, zeggen ze.

Helpdesk, je chat, je callcenter, moet allemaal toegankelijk zijn. En dan nog een paar dingen, bijvoorbeeld verpakkingen van je producten moeten toegankelijk zijn. Als daar iets op staat, dan moet dat ook weer via 2 zintuigen te lezen zijn. Of te begrijpen.

Maar ook producten die nodig zijn voor jouw diensten, moeten toegankelijk zijn. Maar ook faciliteiten en gebouwen die nodig zijn voor jouw diensten. Dus als jij voor een dienst een gebouw in moet, en anderen kunnen daar de toilet gebruiken, dan moet je daar ook een toegankelijke toilet hebben.

Het enige verschil is dat dat in Nederland niet hoeft. Ja, sorry, want in Nederland, het meenemen van de eisen voor gebouwen en gebouwde omgeving is optioneel. En die hebben wij in Nederland niet meegenomen. Dat wil niet zeggen dat het niet toegankelijk moet zijn. Wij hebben hier de...

Het bouwbesluit, dank je wel. En we hebben ze nog niet naast elkaar gelegd, maar iemand vertelde mij dat in het bouwbesluit dezelfde eisen staan. Ik zie een jurist knikken daar, dus... En die geloof ik wel, ja.

Maar dus wel... ik hoorde al een bedrijf zeggen: o, dus we hoeven niet te kijken naar onze gebouwen. Als jij als bedrijf ook in Frankrijk werkzaam bent, of in een van de buurlanden, dan zou ik dat toch maar gaan doen. Want in die landen moet dat wel.

Ja, dan even ten opzichte van de EAA ten opzichte van de WAD. WAD, zullen jullie zeggen. Ja, dat is de Web Accessibility Directive. Dat is waar de Wet digitale overheid over gaat. Die gaat over ... de toegankelijkheid van websites en mobiele applicaties van overheden of overheidsinstanties.

Nou, het verschil is dat de Accessibility Act dus breder is. Het gaat niet alleen over websites en over apps. Er is een ketenverantwoordelijkheid. Dus waar jij nu als overheid een product aanschaft, en dan moet je vaak aan die producent vragen: "Kun je dat voor ons ook toegankelijk maken" en dan gaat hij dan geld voor vragen. Dat is in de EAA, is dat opgelost.

In die keten is het zo, dat als jij, dat zal ik zo laten zien, als jij een fabrikant bent of een importeur of een distributeur, dan moet jij al garanderen dat het toegankelijk is. Anders mag het niet op de Europese markt worden verkocht.

Dat is als je aan het einde van die keten zit best wel superhandig. Want dan hoef je alleen nog maar te checken, als het een product is: heeft het een CE-verklaring of heeft het een conformiteitsverklaring waarin toegankelijkheid staat. En zo nee, dan mag je het zelfs melden bij de fabrikant en bij de toezichthouders.

Een conformiteitsverklaring. We hebben bij overheden de toegankelijkheidsverklaringen. Daar hebben we net over gehoord. Voor deze wet zijn conformiteitsverklaringen, zo heet dat. Zijn ook zeg maar toegankelijkheidsverklaringen. Klinkt ingewikkelder, vind ik wel leuk.

Dan heb je 4 principes. Want waar we bij de overheid heel duidelijk verwijzen naar die EN-norm, die EN 301 549, waar de Web Content Accessibility Guidelines in zitten.

Zit ik nou allemaal blabla... is er iemand die die EN-norm... wie kent de EN-norm? Oe, dat is nog niet... Wie kent de WCAG-richtlijn? Ah, dat is beter.

Die WCAG-richtlijn, die zit letterlijk in die EN-norm. Als je die kent, dan weet je genoeg, zeg maar. Maar die EN-norm is breder. Dat is misschien iemand die 'm heeft bekeken al eens een keer opgevallen.

Het gaat niet alleen over websites, mobiele applicaties. Maar ook over elektronische apparatuur en software. En dat is nog niet genoeg voor de European Accessibility Act. Dus hij wordt op dit moment uitgebreid. En ze hopen dat dat af is voor 25 juni volgend jaar.

Ja, dat lukt niet natuurlijk, maar ze zijn wel heel hard bezig. En je kunt je ermee bemoeien, op GitHub houden ze precies bij... Wie kent GitHub hier? O, kijk, heel goed.

Op GitHub houden ze precies bij welke zinnen ze aan het veranderen zijn en toevoegen zijn. Hartstikke leuk als je daar een issue aanmaakt, dan kijken hoe ze reageren. Ja, superleuk gewoon.

Maar in de Accessibility Act staat in ieder geval: "Toegankelijkheid betekent dat je voldoet aan die 4 principes die ook in die WCAG-richtlijnen staan." Dus waarneembaar, bedienbaar, begrijpelijk en robuust. Dat is altijd even... De Engelse zie ik dan zo voor me staan, en dan...

En er zijn dus meerdere wetten en toezichthouders bij de Accessibility Act, in Nederland. En die meerdere wetten... In de implementatiewet... Er staat een linkje in de presentatie. In de implementatiewet staat precies welke wetten er allemaal veranderd worden.

En er zijn, ik wil er even vanaf zijn, ik dacht 6 toezichthouders. Ik kijk naar iemand van mijn team. Maar die schudt ook geen ja of nee, dus dan houden we het even op 6.

En die zijn ook nog, net als jullie, misschien waren jullie nog niet met Accessibility Act bezig, maar die zijn net als jullie, of dan niet dus, waarschijnlijk lopen ze dan voor, aan het kijken, wat staat er nou eigenlijk in? En hoe zouden wij daar dan toezicht op moeten houden?

Nou, daarvoor denk ik dat het goed is dat ze ook gaan praten met Digitoegankelijk. Want daar wordt al verschrikkelijk veel gedaan op het gebied van de toegankelijkheid. Het bijhouden van die toegankelijkheid, de verklaringen, de controle daarop. Dus ik hoop dat ze met z'n allen, daar één format voor kunnen vinden.

Want ja, dat was ik misschien nog vergeten te zeggen, maar de Accessibility Act geldt ook gewoon voor overheden. Ja, nog even zo'n nabrander.

Dan ja... Want als je als overheid producten of diensten levert aan de burger, dat is de consument, en je sluit daarvoor op een of andere manier een overeenkomst af, bijvoorbeeld via een website of een formulier op je website, dan valt dat onder de Accessibility Act.

Dus daar heb je ook al toezichthouders voor. Dus ik hoop dat straks al die toezichthouders ook die toezichthouder die we krijgen voor de overheid dat die allemaal straks wel goed gaan overleggen.

Dan aanstaande dinsdag zit ik bij de toezichthouders om te kijken: hoe kunnen we nou met z'n allen optimaal overleggen. Even de tijd kijken. Oké, helemaal goed.

Dit staat allemaal in de presentatie, dus die zou ik zeggen, bekijk die later gewoon. Het is een keten, dus de fabrikant moet iets doen, de importeur moet iets doen, de leverancier moet iets doen en de dienstverlener moet iets doen.

Ik sla even de fabrikant en de importeur over. Deze niet, want deze is wel gewoon grappig. De importeur of distributeur die checkt de documenten van de fabrikant op de CE-markering. En als die niet voldoet, dan meldt hij dat bij de bevoegde autoriteiten.

Dan ook nog even producten. Er zijn heel veel eisen aan producten. Eisen ten aanzien van visuele toegankelijkheid, de tast. Bijvoorbeeld een knop moet ook voelbaar zijn als een knop. Ja, hoe zou ik dat nou verder uitleggen?

Bediening zijn eisen aan, interactie en ook nog overige eisen. En er zijn er een heleboel. Overig gaat voornamelijk over privacy, security voor mensen met beperkingen.

Instructies over het gebruik, verpakking, je organisatie. Je moet echt van alles gaan aangeven. Ik duik even in de dienstverleners en hun ketenverantwoordelijkheid. Dienstverleners moeten zorgen dat hun websites en apps en hun producten die ze voor hun dienst gebruiken toegankelijk zijn.

En de dienst moet natuurlijk zelf ook toegankelijk zijn. Ze moeten uitleggen hoe die dienst werkt. En hoe die werkt met bijbehorende producten. En ze moeten ook nog informatie geven over met welke hulpapparatuur ze dat allemaal getest hebben. En hoe dat werkte.

Dat is niet alleen maar alles wat je moet weergeven. Je moet ook nog zorgen dat de mensen die jouw chatbot, of jouw chatbot, jouw AI zo meteen, dat die dat dan ook nog snapt. Of de mensen die in je callcenter zitten, dat die dat kunnen uitleggen.

En dit zijn dan even, dan zal ik dit lijstje even pakken, de eisen die bijvoorbeeld worden gesteld aan informatie. Het moet begrijpelijk zijn. Het moet via 2 zintuigen waarneembaar zijn. Het moet beschikbaar zijn in tekstformaat, bijvoorbeeld HTML.

Het moet voor alle gebruikers waarneembaar zijn. Er moet een alternatief zijn voor, ik heb maar even 'non-tekst' content gedaan De WCAG... kenners die snappen dat hopelijk. Er moet voldoende contrast zijn, het lettertype in een geschikte grootte, en weer die aanpasbare letterregel en alinea-afstand.

Dit zijn de eisen voor toegankelijkheid die worden gesteld. De informatie van dienstverleners. En hun ondersteunende diensten, de callcenter, moet info kunnen geven over toegankelijkheid en hulpapparaten. Moet minimaal 2 contactopties hebben, en moet hun personeelsleden trainen. En dat moet je ook ergens laten zien dat je dat doet, of bewijzen.

Dat moet openbaar toegankelijk zijn, ook nog op een toegankelijke manier. En dus je toegankelijkheidsverklaring, en daar zet je dat dan allemaal in. Ook hoe je het borgt, welke procedures je hebt, hoe je voldoet, wat je dienst is, enzovoort.

Dit klinkt heel veel, maar dat valt best mee hoor, want het formuliertje is... In de EAA zit een voorbeeld, dat is nog geen half A4'tje. En anders, net als zonet, dan meld je dat. Deze is denk ik de meest interessante. Iedereen...fototoestel erbij. Overgangsperiodes en uitzonderingen. Daar komt ie.

Voor producten aangeschaft voor 28 juni 2025. Dus morgen allemaal naar de winkel. Of juist niet. Dan is er een overgangsperiode van 5 jaar. Mocht je tussendoor die producten veranderen, dan vervalt het meteen. Die moeten dan meteen toegankelijk zijn.

Voor dienstverleningscontracten afgesloten voor 28 juni 2025, ook 5 jaar. Tenzij die dienstverlening verandert of je contract wijzigt. Voor zelfbedieningsterminals 20 jaar.

En dan meer uitzonderingen. Ik heb er maar 3 slides van gemaakt, want de lettergrootte moest 40 zijn, hoorde ik. Het past dus er niet allemaal bij. Ik wilde ze heel klein op één slide zetten, en dan heel snel eroverheen klikken, maar dan... Nou ja, oké. Nu weten jullie 't dan.

Bedrijven met minder dan 10 personen of een omzet van minder dan 2 miljoen euro per jaar, voor de diensten, want producten moeten gewoon toegankelijk zijn, die zijn uitgezonderd.

Business to business is uitgezonderd. Dus als jij een totaal ontoegankelijk product verkoopt aan een andere business, niemand die ernaar kijkt. Nee. Het probleem alleen, als die business hem dan wel weer aan de consumer verkoopt, dan heeft hij wel een ernstig probleem.

En dat geldt voor die vorige natuurlijk ook. Als jij een geweldig toegankelijk product maakt of dienst, en jouw aantal medewerkers stijgt naar 11 personen, heb je ook meteen een probleem.

Fundamentele wijziging. Als jouw product zo moet wijzigen om toegankelijk te worden dat het niet meer doet wat het eigenlijk voor bedoeld was. En een onevenredige last. Op digitoegankelijk.nl staat een geweldig hoofdstuk over wat onevenredige last is. Daar verwijs ik iedereen graag naar toe.

En dan voor websites en apps zijn er ook wat uitzonderingen. Nou, dat zijn deze. Bijvoorbeeld kantoorbestandsformat, formaten. En dan gaat het over documenten die voor 25 juni 2025 zijn gemaakt. Online kaarten, behalve kaarten die essentieel zijn voor navigatie. Inhoud van derden, dat is ook maar heel relatief.

In de wet staat precies welke uitzonderingen daar allemaal zijn. En archiefinhoud. Dus als jij... Ja, een website laat staan, als archief. Je doet er verder niks meer mee. Hoef je ook niet meer naar de toegankelijkheid te kijken.

Het is trouwens ook zo, als jij expres iets ontoegankelijk maakt, bijvoorbeeld een totaal ontoegankelijke website voor wetenschap of onderzoek, dat mag dan natuurlijk ook. Als je het er maar even bijzet. Ja, en dan die bouwvereisten.

Er zijn 12 bouwvereisten in de wet opgenomen. Dat is dan gewoon keurig als een bijlagetje. Alleen in Nederland hebben we die niet overgenomen. Want die staan al in een ander bouwbesluit.

Welke aanpak zien we dan al? 5 minuten? Klik snel verder. Wacht, ik klikte op het verkeerde knopje, dat kan ook. Welke aanpak zien we al? We zien bij bedrijven dat die het aanpakken per product of dienst. Dat is omslachtig.

Er zijn bedrijven op dit moment die we zien die pakken het op per richtlijn van de standaard. Pakken een richtlijn en kijken dan welke producten en diensten vallen eronder. Dat is ook behoorlijk omslachtig.

En we zien bedrijven die bezig zijn met de klantreis. Dat lijkt me de beste aanpak. Dat is denk ik ook wat de European Accessibility Act bedoelt. Je kijkt naar iemand met een beperking. De klantreis die die doorloopt en zorgt dat die dan ook van begin tot eind toegankelijk is.

En dan kun je ook in kaart brengen: welke producten en diensten horen daarbij. Zijn die al toegankelijk? Zo nee. Welke impact hebben ze? Welke prioriteit hebben ze? Enzovoort.

Er zijn al aardig wat grotere organisaties in Nederland die dit helemaal aan het doorlopen zijn. Mocht je echt details willen hebben over één van die onderwerpen van producten en diensten, dan heb ik, samen met Charlotte en het team, hebben we 8 webinars georganiseerd met MKB-Nederland en VNO-NCW.

Ze zijn allemaal op de website mkbtoegankelijk.nl. Inclusief de video en een keurig overzichtje met... welke eisen en welke uitzonderingen zijn er.

Dan is er in Europa... de commissie heeft bedacht: het zou handig zijn als in elk land iemand is die ervoor zorgt dat als er vragen zijn dat dat via die persoon kan lopen. Die persoon ben ik dan toevallig in Nederland.

Dus mocht je vragen hebben over dit onderwerp of mocht je iets willen organiseren of mocht je iets leuks hebben, bijvoorbeeld een goed voorbeeld, een best practice, of een artikel waar je heel trots op bent over toegankelijkheid. Laat me dat dan weten, dan kan ik dat doorgeven aan AccessibleEU en dan zetten zij dat weer bij alle documenten.

En die website is heel interessant. En ook de nieuwsbrief van AccessibleEU wil ik graag aanbevelen via die QR-code. Snel weg. Voor degene die zo meteen de presentatie gaan downloaden. Voor later thuis. Ja, dat was het.

[APPLAUS]